മനുഷ്യമസ്തിഷ്‌കം എന്ന സൂപ്പര്‍ കമ്പ്യൂട്ടര്‍!

മുഹമ്മദ് അജ്മല്‍. സി

2017 നവംബര്‍ 18 1439 സഫര്‍ 29

പലപ്പോഴും നാം ഈ ലോകത്തെ മനസ്സിലാക്കുന്നത് വളരെ ലളിതമായാണ്! നാം കമ്പ്യൂട്ടര്‍ ഉപയോഗിക്കുന്നു! എന്നാല്‍ അതിന്റെ പ്രവര്‍ത്തനത്തിന് നിദാനമായ മൈക്രോപ്രോസസ്സറുകളെപ്പറ്റി നാം ചിന്തിക്കാറില്ല. അത് പോലെ തന്നെ നാം ഈ ലോകത്തെക്കുറിച്ചോ പ്രകൃതിയെക്കുറിച്ചോ അതിലെ അത്ഭുതങ്ങെള ക്കുറിച്ചോ ചിന്തിക്കാറില്ല! നമ്മുടെ ചിന്താശേഷി ഉണര്‍ത്തുവാന്‍ ഇവിടെ ഞാന്‍ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്ന ഉദാഹരണം ചിന്തയ്ക്ക് കാരണമായ തലച്ചോറാണ്!

മനുഷ്യമസ്തിഷ്‌കം അഥവാ സൂപ്പര്‍ സൂപ്പര്‍ സൂപ്പര്‍ കമ്പ്യൂട്ടര്‍! 

മനുഷ്യമസ്തിഷ്‌കത്തിന്റെ അടിസ്ഥാന ഘടകം 'ന്യൂറോണ്‍' എന്ന കോശമാണ്. വളര്‍ച്ച പ്രാപിച്ച ഒരു തലച്ചോറില്‍ 100 ബില്യണ്‍ അഥവാ 100000000000 ന്യൂറോണുകള്‍ ഉണ്ടാകും!

ഈ ന്യൂറോണുകള്‍ ഒരു വലിയ നെറ്റ്‌വര്‍ക്കിനു തന്നെ രൂപം നല്‍കുന്നു! ഓരോ ന്യൂറോണ്‍ കോശവും 1000 മുതല്‍ 2 ലക്ഷം വരെ കോശങ്ങളുമായി കണക്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുണ്ടാകും. ഈ ബന്ധങ്ങളെ 'സിനാപ്‌സ്' എന്ന് വിളിക്കുന്നു!

അങ്ങനെയെങ്കില്‍ ഒരു ന്യൂറോണ്‍ കോശം ശരാശരി 10000 കോശങ്ങളുമായി ബന്ധം സ്ഥാപിച്ചിരിക്കുന്നു എന്നെടുത്താല്‍ തലച്ചോറിലെ ആകെ സിനാപ്‌സുകളുടെ എണ്ണം=10000000000000 x 10000 = 10^15  (ക്വാട്രില്യന്‍).

അതായത് 100  ബില്യണ്‍ ന്യൂറോണുകള്‍ അടങ്ങുന്ന അവ തമ്മില്‍ ഒരു ക്വാട്രില്യന്‍  കണക്ഷനുകള്‍ ഉള്ള ഒരു സിസ്റ്റം ആണ് മനുഷ്യ മസ്തിഷ്‌കം!

മനുഷ്യ മസ്തിഷ്‌കത്തിന്റെ സങ്കീര്‍ണത മനസ്സിലാക്കാന്‍ ഈയൊരു ഉദാഹരണം ശ്രദ്ധിച്ചാല്‍ മതി:

നമ്മുടെ ലോകത്തിലെ ഇന്നത്തെ ഏറ്റവും വലിയ നെറ്റ്‌വര്‍ക്കുകളില്‍ ഒന്നാണ് മൊബൈല്‍ ഫോണ്‍ നെറ്റ് വര്‍ക്ക്. 6 ബില്യണ്‍ മോബൈലുകള്‍ ലോകത്തുണ്ട് എന്ന് കണക്കാക്കപ്പെടുന്നു. (ശ്രദ്ധിക്കുക: ന്യൂറോണുകള്‍ 100 ബില്യണ്‍).

ഓരോ മൊബൈലിലും 500 കോണ്ടാക്റ്റ് നമ്പരുകള്‍ ഉണ്ട് എന്ന് കരുതുക! അങ്ങനെയെങ്കില്‍ മൊത്തം കണക്ഷനുകളുടെ എണ്ണം= 600000000 x 500 =30 x 10^11, അഥവാ മൂന്ന് ട്രില്യന്‍ (Trillion)

അതായത് ലോകം മുഴുവന്‍ വ്യാപിച്ചു നില്‍കുന്ന മൊബൈല്‍ ശൃംഖലയെക്കാള്‍ 1000 ഇരട്ടി വലുതാണ് ഒരാളുടെ തലച്ചോറിലെ ന്യൂറോണ്‍ കണക്ഷന്‍സ്! ആ തലച്ചോറിന്റെ ഭാരം 1.3 കിലോഗ്രാമും വ്യാപ്തി 14 cm x 16 cm x 9 cm മാത്രവും!

ഇനി ശ്രദ്ധിക്കുക!

ഈ തലച്ചോര്‍ ഒരു ലക്ഷത്തിലധികം സന്ദേശങ്ങള്‍ ഒരു സെക്കന്റിനുള്ളില്‍ കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നു!

നിങ്ങളുടെ ശ്വസന പ്രക്രിയെയയും വിശപ്പിനെയും കൈകാലുകളുടെ ചലനത്തെയും എന്തിനേറെ, നിങ്ങളുടെ കണ്‍പീലികളുടെ ചലനത്തെ സംബന്ധിച്ച് വരെയുള്ള വിവരങ്ങള്‍ സൂക്ഷിക്കുന്നു!

ഒരു മൊട്ടുസൂചി പോലും തനിയെ ഉണ്ടായതാണ് എന്ന് വിശ്വസിക്കാത്തവരാണ് നാം. പിന്നെ എങ്ങനെയാണ് ലോകം മുഴുവനുള്ള മൊബൈല്‍ നെറ്റ്‌വര്‍ക്കിനെക്കാള്‍ സങ്കീര്‍ണമായ നമ്മുടെ മസ്തിഷ്‌കം യാദൃച്ഛികമായി ഉണ്ടായതാണ് എന്ന് ആ തലച്ചോര്‍ ഉപയോഗിച്ച് നമുക്ക് ചിന്തിക്കുവാന്‍ കഴിയുന്നത്? കേവലം ചില യാദൃച്ഛികതകളുടെ ഉല്‍പന്നമാണ് മനുഷ്യനും അവനു ചുറ്റുമുള്ള പ്രപഞ്ചവും എന്ന് വാദിക്കുന്നവര്‍ മനുഷ്യശരീരത്തെ സംബന്ധിച്ച് ഉറ്റാലോചിക്കേണ്ടതാണ്.

ഇനി, യാദൃച്ഛികമായി എല്ലാം രൂപപ്പെടുവാനുള്ള സാധ്യതകളെക്കുറിച്ച് നാം ചര്‍ച്ച ചെയ്യേണ്ടതുണ്ട്. ഈ വിഷയം പെട്ടെന്ന് മനസ്സിലാകുവാന്‍ ഒരു ചെറിയ പരീക്ഷണം ഇവിടെ അവതരിപ്പിക്കാം: 

ഒരു ചെറിയ പരീക്ഷണം!

ഒന്ന് മുതല്‍ പത്തു വരെ രേഖപ്പെടുത്തിയ പത്ത് കടലാസ് കഷ്ണങ്ങള്‍ ഒരു സഞ്ചിയില്‍ ഇടുക.

ഇനി ഒന്ന് മുതല്‍ പത്ത് വരെയുള്ള അതേ ക്രമത്തില്‍ ആ കടലാസുകള്‍ തിരിച്ചെടുക്കുവാന്‍ ശ്രമിക്കുക (അതിലേക്കു നോക്കാതെ!). ഓരോ തവണ കടലാസ് എടുത്ത ശേഷവും അതിന്മേല്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയ സംഖ്യ ശ്രദ്ധിച്ച ശേഷം തിരച്ചു നിക്ഷേപിക്കുക.

പത്ത് തവണ നിങ്ങള്‍ എടുത്താല്‍ ഒന്ന് മുതല്‍ പത്ത് വരെയുള്ള അതേ ക്രമത്തില്‍ നിങ്ങള്‍ക്ക് കടലാസുകള്‍ ലഭിക്കാനുള്ള സാധ്യത എന്ത്?

ആദ്യം എടുക്കുന്നത് '1' ആവാനുള്ള സാധ്യത പത്തിലൊന്ന്! ഇനി അതോടൊപ്പം രണ്ടാമത്തേത് '2' ആവാനുള്ള സാധ്യത നൂറിലൊന്ന്! അടുത്തത് മൂന്നിലൊന്ന് ലഭിക്കാനുള്ള സാധ്യത ആയിരത്തിലൊന്ന്! ഇങ്ങനെ ഒന്ന് മുതല്‍ പത്ത് വരെ ക്രമത്തില്‍ കിട്ടാനുള്ള സാധ്യത ആയിരം കോടിയിലൊന്നു മാത്രം! അതായത് ഈയൊരു ചെറിയ പരീക്ഷണത്തില്‍ തന്നെ നിങ്ങള്‍ ഉദ്ദേശിക്കുന്ന ഫലം കിട്ടുവാനുള്ള സാധ്യത ഇല്ല എന്ന് തന്നെ പറയാം! നിങ്ങള്‍ മനഃപൂര്‍വം നിങ്ങള്‍ക്കാവശ്യമുള്ള ഫലം ലഭിക്കുവാന്‍ എന്തെങ്കിലും മാറ്റങ്ങള്‍ വരുത്തുന്നത് വരെ!

ഇതേ കേവലയുക്തി കൊണ്ട് തന്നെ ചിന്തിക്കുക!

കേവലം യാദൃച്ഛികത മൂലം, സാധ്യതകള്‍ മൂലം ഈ ഭൂമിയും അതില്‍ ജീവന്‍ നിലനില്‍ക്കുവാനുള്ള എല്ലാ സാഹചര്യങ്ങളും അതിലെ ജീവജാലങ്ങളും നിലവില്‍ വരുമോ?

ചിന്തിക്കുക!

ഭൂമിയുടെ അച്ചുതണ്ട് 23 ഡിഗ്രി ചെരിഞ്ഞാണ് ഉള്ളത്. അതിനു ഇത്ര ചെരിവ് ഇല്ലായിരുന്നെങ്കില്‍ ഭൂഖണ്ഡങ്ങള്‍ തണുത്തുറഞ്ഞു പോകുമായിരുന്നു!

ഭൂമി സ്വന്തം അച്ചുതണ്ടില്‍ ഒരു മണിക്കൂറില്‍ ആയിരം മൈല്‍ വേഗത്തില്‍ കറങ്ങുന്നു. ആ കറക്കത്തിന്റെ വേഗത 100 മൈല്‍ ആയിരുന്നെങ്കില്‍ നമ്മുടെ രാപ്പകലുകളുടെ ദൈര്‍ഘ്യം പത്തിരട്ടിയാകുമായിരുന്നു. മാത്രമല്ല, അമിതമായ സൂര്യപ്രകാശം കാരണം ഒരിക്കലും ഇവിടെ ജീവന്‍ നിലനില്‍ക്കുകയുമില്ല!

ഈ പ്രപഞ്ചത്തിലെ ചെറിയ നക്ഷത്രങ്ങളിലൊന്നാണ് സൂര്യന്‍. സൂര്യന്റെ ഉപരിതലത്തിലെ താപനില 10000 ഫാരന്‍ഹീറ്റ് ആണ്. ഇത് ഭൂമിക്ക് ആവശ്യത്തിന് മാത്രമുള്ള ചൂട് പ്രദാനം ചെയ്യുന്നു. സൂര്യന്‍ പുറത്തു വിടുന്ന രശ്മികള്‍ അല്‍പം കുറവായിരുന്നെങ്കില്‍ നമ്മുടെ ഭൂമി ഒരു തണുത്തുറഞ്ഞ ഗ്രഹമായി മാറിയേനെ! അല്‍പം കൂടിയിരുന്നെങ്കിലോ? നാമെല്ലാം കരിഞ്ഞു പോയേനെ!

ചന്ദ്രന്‍ നമ്മോട് കുറച്ചു കൂടി അടുത്തായിരുന്നെങ്കില്‍ വേലിയേറ്റം  മൂലം ദിവസം രണ്ടു തവണ കര മുഴുവന്‍ മുങ്ങിപ്പോയേനെ! പര്‍വതങ്ങള്‍ ഒലിച്ചു പോയേനെ!

ഭൂമിയുടെ ഉപരിഭാഗം (crust) പത്തടി കൂടി മാത്രം കട്ടിയുണ്ടായിരുന്നെങ്കില്‍ ഇവിടെ ഓക്‌സിജന്‍ ഉണ്ടാകുമായിരുന്നില്ല!

സമുദ്രങ്ങള്‍ അല്‍പം കൂടി ആഴമുള്ളതായിരുന്നെങ്കില്‍ കാര്‍ബണ്‍ ഡയോക്‌സൈഡ് മുഴുവന്‍ അവ വലിച്ചെടുക്കുകയും സസ്യങ്ങളുടെ നിലനില്‍പ് അവതാളത്തിലാകുകയും ചെയ്യുമായിരുന്നു!

ഇവ ജീവന്റെ നിലനില്‍പിനാവശ്യമായ ചില ഘടകങ്ങള്‍ മാത്രം! എന്താണ് ഇവയെല്ലാം വളരെ യാദൃച്ഛികമായി നമ്മുടെ അസ്തിത്വത്തിന് അനുകൂലമായി വരാനുള്ള സാധ്യത? നിങ്ങള്‍ ഒരു മരുഭൂമിയിലൂടെ നടന്ന് നീങ്ങുമ്പോള്‍ ഒരു മൊബൈല്‍ ഫോണ്‍ ലഭിച്ചു എന്ന് സങ്കല്‍പിക്കുക. നിങ്ങള്‍ എത്തുന്ന യുക്തിപരമായ അനുമാനം എന്തായിരിക്കും? കോടാനുകോടി വര്‍ഷം മരുഭൂമി ഏറ്റുവാങ്ങിയ കാറ്റിന്റെയും മഴയുടെയും സൂര്യപ്രകാശത്തന്റെയും ഇടിമിന്നലുകളുടെയും കാരണമായി മണലില്‍ നിന്ന് ഗ്ലാസും സിലിക്കണും ഉണ്ടായി അത് മണല്‍ക്കാടുകള്‍ക്കിടയില്‍ നിന്നുണ്ടായ എണ്ണയില്‍ നിന്ന് ഉണ്ടായ പ്ലാസ്റ്റിക്കുമായി സംഗമിച്ച് ഫോണ്‍ ആയി എന്നതായിരിക്കുമോ? അല്ലല്ലോ! പ്രകൃതിപ്രതിഭാസങ്ങളുടെ ഭാഗമായി ഒരു മൊബൈല്‍ ഫോണ്‍ ഉണ്ടാകും എന്ന് പോലും വിശ്വസിക്കുവാന്‍ നമ്മുടെ മനസ്സ് നമ്മെ അനുവദിക്കുന്നില്ല എങ്കില്‍ ഫോണിനെക്കാള്‍ കോടാനുകോടി മടങ്ങ് സങ്കീര്‍ണമായ ഈ പ്രപഞ്ചത്തിന് പിന്നില്‍ ഒരു സ്രഷ്ടാവില്ല എന്ന് പറയുന്നത് യുക്തിപരമാണോ?!